Rhoi gwybod am sgam

Os ydych chi wedi cael eich sgamio, mae sefydliadau y dylech chi roi gwybod iddyn nhw am y sgam.

Peidiwch â theimlo cywilydd wrth riportio sgam – mae sgamwyr yn glyfar a gall sgamiau ddigwydd i unrhyw un.

Mae rhoi gwybod am sgam yn helpu i ddod o hyd i sgamwyr a’u hatal. Mae hyn yn atal pobl eraill rhag cael eu sgamio.

Dylech chi wneud y canlynol:

• diogelu eich hun rhag risgiau pellach

• casglu holl fanylion y sgam

• rhoi gwybod i ni am y sgam

• rhoi gwybod i sefydliadau eraill am y sgam

Diogelu eich hun rhag risgiau pellach

Cyn i chi roi gwybod am sgam, mae camau y gallwch chi eu cymryd i ddiogelu eich hun rhag i bethau waethygu. Edrychwch beth i'w wneud os ydych chi wedi cael eich sgamio.

Pryd i ffonio’r heddlu

Cysylltwch â’r heddlu ar unwaith drwy ffonio 101:

• os yw'r sgamiwr yn eich ardal chi

• os ydych chi wedi trosglwyddo arian i’r sgamiwr yn ystod y 24 awr ddiwethaf

Os ydych chi’n teimlo dan fygythiad neu’n anniogel, ffoniwch 999.

Casglu holl fanylion y sgam

Ysgrifennwch fanylion eich sgam. Bydd hyn yn eich helpu i gofio’r holl wybodaeth bwysig pan fyddwch yn ei riportio.

Gwnewch yn siŵr eich bod yn cynnwys y canlynol:

• gyda phwy rydych chi wedi bod mewn cysylltiad – ysgrifennwch enwau, rhifau a chyfeiriadau os oes gennych chi rai

• pam eich bod yn amheus

• pa wybodaeth rydych chi wedi'i rhannu - er enghraifft, cyfrineiriau, PINs, neu fanylion banc

• a ydych chi wedi talu unrhyw arian

• sut rydych chi wedi talu – er enghraifft, cerdyn credyd neu drosglwyddiad banc

Rhoi gwybod i ni am y sgam

Gallwch naill ai riportio sgam drwy:

• ddefnyddio ein ffurflen ar-lein

• cysylltu â’n llinell gymorth i ddefnyddwyr

Os oes angen help arnoch chi, gallwch ddweud wrthym pan fyddwch yn llenwi’r ffurflen, neu pan fyddwch yn ffonio.

Ni fydd ein ffurflen ar-lein ar gael Ddydd Sul 22 Mehefin 2025

Gallwch ein ffonio neu sgwrsio â ni ar-lein o 9am Ddydd Llun 23 Mehefin.

Beth fyddwn ni’n ei wneud pan fyddwch chi'n rhoi gwybod i ni am sgam

Ar ôl i ni gael yr holl wybodaeth sydd ei hangen arnom, byddwn yn ei throsglwyddo i Safonau Masnach. Dydyn ni ddim yn ymchwilio i sgamiau ein hunain.

Mae Safonau Masnach yn casglu gwybodaeth am sgamiau er mwyn iddyn nhw allu cymryd camau cyfreithiol yn erbyn sgamwyr.

Beth mae Safonau Masnach yn ei wneud

Safonau Masnach fydd yn penderfynu a ddylid ymchwilio ai peidio. Efallai y byddan nhw’n cysylltu â chi i gael rhagor o wybodaeth.

Gan ddibynnu ar yr hyn y byddan nhw’n dod o hyd iddo, gallen nhw erlyn y sgamwyr neu eu hatal rhag gweithredu.

Hyd yn oed os nad yw Safonau Masnach yn cysylltu â chi, efallai y byddan nhw’n defnyddio eich tystiolaeth i gymryd camau yn y dyfodol.

Rhoi gwybod i sefydliadau eraill am y sgam

Dylech chi hefyd roi gwybod i sefydliadau eraill am sgamiau. Mae hyn yn cynyddu’r siawns y bydd sgamwyr yn cael eu dal a’u stopio.

Dylech chi roi gwybod am bob math o sgamiau i Action Fraud, canolfan genedlaethol y DU ar riportio twyll.

Gall Action Fraud gael y Swyddfa Genedlaethol Gwybodaeth am Dwyll i ymchwilio i sgamiau. Byddan nhw hefyd yn rhoi cyfeirnod trosedd i chi, a all fod yn ddefnyddiol os oes angen i chi ddweud wrth eich banc eich bod wedi cael eich sgamio. Darllenwch ein cyngor ar geisio cael eich arian yn ôl ar ôl sgam.

Y ffordd gyflymaf o roi gwybod am sgam i Action Fraud yw ar-lein, ond gallwch chi hefyd roi gwybod am sgam dros y ffôn.

Mae sefydliadau eraill y dylech chi roi gwybod iddyn nhw am eich sgam, yn dibynnu ar yr hyn sydd wedi digwydd.

Os cawsoch chi neges destun sgam

Anfonwch y neges ymlaen at 7226. Bydd yn mynd at eich darparwr ffôn. Byddan nhw’n ymchwilio i bwy anfonodd y neges ac efallai byddan nhw’n gallu rhwystro neu wahardd yr anfonwr.

Os cawsoch chi neges e-bost sgam

Anfonwch yr e-bost ymlaen at report@phishing.gov.uk. Bydd yn mynd i’r Ganolfan Seiberddiogelwch Genedlaethol – efallai y byddan nhw’n gallu atal pobl eraill rhag cael eu sgamio.

Os cawsoch chi lythyr sgam drwy’r post

Mae’r Post Brenhinol yn ymchwilio i sgamiau post. Os ydych chi wedi cael rhywbeth yn y post sy’n sgam, gallwch chi roi gwybod am y sgam ar wefan y Post Brenhinol. Bydd angen i chi glicio 'Nesaf'  i ddechrau.

Gallwch hefyd ei anfon i 'Freepost Scam Mail'. Dylech gynnwys yr amlen y daeth ynddi ac adroddiad post sgam wedi’i gwblhau.

Gallwch chi lwytho adroddiad sgam post i lawr oddi ar wefan y Post Brenhinol. 

 Bydd angen i chi glicio ar ‘Ffyrdd eraill o gysylltu â ni’ i’w weld – o dan y pennawd ‘Beth i’w wneud os ydych chi’n meddwl eich bod wedi cael post sgam’. (tudalennau Saesneg yn unig)

Os na allwch chi lwytho'r adroddiad oddi ar y we, gallwch eu ffonio a gofyn am ffurflen ac amlen barod.

Os ydych chi wedi gweld hysbyseb sgam ar-lein

Dylech chi roi gwybod i’r Awdurdod Safonau Hysbysebu (ASA) am hysbyseb sgam ar-lein.

Efallai y byddwch chi hefyd yn gallu riportio hysbyseb pan fyddwch chi’n ei gweld. Er enghraifft, mae Google, Facebook ac Instagram yn gadael i chi ddweud wrthyn nhw am hysbysebion sgam. Os ydych chi wedi gwneud hyn, gallwch roi gwybod i’r ASA amdanyn nhw o hyd.

Os yw’r sgam yn ymwneud â gwasanaethau ariannol

Os yw'r sgam yn cynnwys cryptoarian, buddsoddiadaum yswiriant neu bensiynau, rhowch wybod i’r Awdurdod Ymddygiad Ariannol.

Os ydych chi'n meddwl eich bod wedi cael eich sgamio i drosglwyddo'ch pensiwn, cysylltwch â darparwr eich pensiwn ar unwaith. Yna cysylltwch â'r Gwasanaeth Cyngor am Bensiynau.

Os yw sgamiwr yn dynwared cwmni neu unigolyn

Cysylltwch â’r unigolyn neu’r cwmni go iawn i roi gwybod iddyn nhw fod eu henw’n cael ei ddefnyddio ar gam.

Mae sgam ffug cyffredin yn cynnwys negeseuon e-bost, negeseuon testun neu alwadau ffôn sy’n ymddangos eu bod yn dod gan Gyllid a Thollau EF. Efallai y byddan nhw’n dweud wrthych chi am ad-daliad treth neu'n gofyn am eich gwybodaeth bersonol. Rhoi gwybod am sgamiau CThEF.